Düzce ve Karadeniz Bölgesi’nin en önemli geçim kaynaklarından olan, Türkiye’nin ihracat şampiyonu fındıkta üreticiler, yine yeni hasat dönemine sorunlarla başladı. Artan maliyetler ve beklentilerin altında açıklanan ürün fiyatları nedeniyle fındık üreticileri zor bir süreçten geçerken, Türk fındık piyasasını elinde bulunduran İtalyan Ferrero şirketi ve tüccarlar, açıklanan fiyatın altında fındık alımı yaparak, piyasaları olumsuz etkiliyor.
Fındıktaki yeni oyun: düşük randıman
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO), 45 günlük ödeme takvimi nedeniyle İtalyan Ferrero şirketi ve tüccarlara mahkum edilen fındık üreticileri, bu kez de fındıkta düşük randıman oyunu ile karşı karşıya kaldı. Bu yöndeki şikayetlerin artması üzerine toplanan Düzce Ziraat Odaları İl Koordinasyonu, fındık randımanının ölçü biriminin 11 milimetrelik elekten, 9 milimetrelik eleğe düşürülmesini masaya yatırdı. Bu konuda atılacak adımların konuşulduğu toplantıda alınan kararlar, Tarım ve Orman Bakanlığı’na iletildi.
“Fındık randıman ölçüsü önemli ölçüde düşürülüyor”
Konu ile ilgili Düzce İli Ziraat Odaları tarafından yapılan ortak basın açıklamasında şu bilgilere yer verildi:
Fındık, ülkemizin tarım sektörü açısından büyük önem taşıyan bir ürün olup, çiftçilerimizin yoğun emeğiyle yetiştirilmektedir. Ancak, son zamanlarda fındık randıman tespiti konusunda bazı belirsizlikler yaşanmakta, bu durum çiftçilerimizin haklı endişelerine neden olmaktadır. Düzce ili özelinde, son dönemde "kahverengi kokarca" zararlısının fındık randımanını olumsuz etkilediğine dair iddialar gündeme gelmiştir. Yaptığımız incelemeler, bu zararlının ilimizde sınırlı bir etki yarattığını ve fındık randımanını önemli ölçüde düşürecek boyutta bir zarar teşkil etmediğini göstermektedir. Kahverengi kokarca zararlısına karşı gerekli tedbirleri almak ve bu konuda yapılan gözlemleri değerlendirmek amacıyla İl Müdürlüğümüzle iş birliği içinde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Mevcut bulgular, bu zararlının ilimizde endişe edilecek seviyede olmadığını göstermektedir.”
“Düzce’de randıman 45 – 55 arasında”
Fındık randıman ölücüm biriminin 11 milimetrelik elekten 9 milimetrelik eleğe düşürülmesi gerektiği kaydedilen açıklamada şu görüşler yer aldı:
“Ayrıca, kuraklık nedeniyle erken olgunlaşan fındıklarda hasat başlangıcında bazı randıman kayıpları gözlemlenmiştir. Ancak, bu durumun il genelindeki fındık randımanına etkisinin sınırlı kaldığını ve sonraki dönemde hasat edilecek fındıkların randımanının daha yüksek seviyelerde olduğunu memnuniyetle belirtmek isteriz. Münferit olarak düşük randıman gösteren fındıklar, genel durumu yansıtmamaktadır. Özellikle özel sektör tarafından kullanılan veya kullanılmaya başlanan 11 milimetrelik eleklerin, randıman kayıplarına yol açabileceği ve bu nedenle çiftçilerimizin hak ettiği geliri tam olarak elde edememelerine neden olabileceği endişesi taşınmaktadır. Yapılan çalışmalar, 9 mm elek ile 11 mm elek arasında kullanılacak sistemlerde oluşacak randıman farkının yaklaşık %5-6 arasında olabileceğini ve bu durumun çiftçilerimizin gelirinde belirgin bir düşüşe neden olabileceğini göstermektedir. Buna karşılık, TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi) tarafından kullanılan 9 milimetrelik elekler ile yapılan randıman tespitlerinde, daha doğru ölçümler gözlemlenmektedir. Bu nedenle, özel sektör tarafından kullanılan veya kullanılacak olan elek sistemlerinde, TMO'nun uyguladığı 9 milimetrelik elek standartlarının tüm sektör genelinde dikkate alınmasının, çiftçilerimizin haklarını korumak ve sektörde adil bir uygulama sağlamak adına faydalı olacağına inanıyoruz. Gerçek şu ki, Düzce ilinde fındık randıman değerleri genel olarak 45 ila 55 arasında değişen makul seviyelerde seyretmektedir. Düşük randıman iddiaları, gerçeği tam olarak yansıtmamakta ve çiftçilerimizin emeğini haksız yere değersizleştirme riski taşımaktadır. Bu nedenle, fındık sektöründe doğru bilgi ve standartların yaygınlaşması, çiftçilerimizin refahı ve sektörün sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için büyük önem taşımaktadır.”
HABER: Savaş ARI
